Zo zorg je voor meer bijen en vlinders in je tuin

Geschreven door

Sabina

Wil je jouw tuin of balkon van kleurrijke planten voorzien én een positieve bijdrage leveren aan de biodiversiteit? Lees verder en ontdek aan de hand van de beste (planten)tips en concrete voorbeelden hoe je van jouw tuin, balkon of (dak)terras een fijne plek maakt voor jezelf en voor bijen en vlinders.

Waarom zijn bijen zo belangrijk?

De afgelopen decennia nam het aantal bijen in Nederland sterk af. Deze afname komt onder andere door verstening, rigoureus maaibeleid van bermen, het verdwijnen van wilde bloemenvelden naast akkers, gebrek aan nestgelegenheid en het gebruik van pesticiden (gewasbeschermingsmiddelen).

Een sterke afname van bijen is niet alleen slecht nieuws voor de bij, maar ook voor ons. Een tekort aan bijen brengt onze voedselproductie in gevaar, evenals het ontstaan van nieuwe planten. Wist je dat:

Ruim 75% van alle groenten en fruit wordt bestoven door insecten, voornamelijk door de bij.
Zo’n 35% van de wereldproductie van menselijk voedsel is afhankelijk van bestuiving.
Maar liefst 80% van alle plantensoorten is voor hun bestuiving afhankelijk van insecten, zoals de bij.
Gelukkig kunnen we een bij-drage leveren. Lees verder en ontdek plantentips en concrete voorbeelden waarmee je kunt zorgen voor blije bijen, vrolijke vlinders en andere bestuivers!

Meer bijen en vlinders aantrekken? simpel!

Voor het aantrekken van meer bijen en vlinders is een grote tuin of groot balkon niet nodig. Ook een grote metamorfose van je buitenruimte is niet nodig, want slechts een aantal nectarplanten in potten of volle grond, maken al verschil. Heb je geen tuin, balkon of terras, maar wel een gevel die je kunt vergroenen? Ook dat is een perfecte manier om bij te dragen aan de biodiversiteit. Bekijk deze kant-en-klare borderplannen ter inspiratie en mix die planten met de planten uit onderstaande top 15 vlinderplanten en top 20 bijenplanten.

Nectarplanten voor meer vlinders en bijen

De beste manier om vlinders en bijen te lokken is door het planten van nectarplanten (planten die nectar produceren). De meeste nectarplanten hebben prachtige bloemen, dus ze zijn niet alleen een feest voor vlinders en bijen, maar ook voor jou! Ontdek hieronder de top 15 vlinderplanten en top 20 bijenplanten. Goed om te weten: vlinderplanten zijn ook populair onder bijen, en vice versa. Win-win!

Top 15 planten voor vlinders

Vlinders leven van nectar, een zoete stof in bloemen. In nectar zitten namelijk suikers, eiwitten en vitamines die (vrouwtjes)vlinders nodig hebben om eitjes aan te maken. Ontdek hieronder 15 populaire nectarplanten waar vlinders dol op zijn. Grote kans dat je bezoek zult krijgen van vlindersoorten als dagpauwoog, atalanta, kleine vos, witje en/of gehakkelde aurelia! Let op: bloeitijden kunnen variëren per soort.

Sneeuwbal (januari-april)
Pinksterbloem (april-juni)
Judaspenning (mei-juli)
Lavendel (juni-augustus)
Vlinderstruik (juli-september)
Kattenkruid (juni-augustus)
Marjolein (juni-augustus)
Zonnehoed (juni-september)
Koninginnekruid (juli-september)
Ijzerhard (juli-oktober)
Herfstaster (augustus-oktober)
Hemelsleutel (augustus-oktober)
Klimop (september-oktober)
Sneeuwbal

Top 20 planten voor bijen

Bijen extra blij maken? Kies dan voor (een selectie uit) de onderstaande tuinplanten waar bijen (en vlinders) dol op zijn. Let op: de genoemde bloeitijden van de planten kunnen verschillen per soort. Door te variëren met nectarplanten zul je veel verschillende soorten bijen aantrekken, zoals de honingbij, metselbij, vosje, klokjesbij, tuinhommel en sachembij.

Sneeuwklokje (januari-maart)
Krokus (februari-april)
Rozemarijn (maart-mei/september-november)
Campanula (mei-september)
Salie (mei-juli)
Phacelia (mei-september)
Tijm (juni-september)
Kattenkruid (mei-september)
Leeuwenbek (juni-oktober)
Ridderspoor (juni-augustus/september)
Stokroos (juni-september)
Lavendel (juni-augustus)
Vingerhoedskruid (juni-augustus)
Zeeuws knoopje (juni-augustus)
Oost-Indische kers (juni-september)
Vlinderstruik (juli-september)
Zonnebloem (juli-oktober)
Bijenkorfje (juli-oktober)
Dahlia (juli-oktober)
Herfstaster (augustus-november)

Extra tips voor meer bijen en vlinders in je tuin

Vlinders houden van warme, beschutte plekjes en niet van wind. Daarom plant je nectarplanten het beste vlak bij een muur of schutting, of op een andere beschutte plek.
Kies voor bloemen die lang bloeien, zodat bijen en vlinders er zo lang mogelijk plezier van hebben.
Zorg niet alleen in de lente en zomer voor bijen en vlinders. Ze hebben ook na de zomer onze hulp nodig! Dat doe je bijvoorbeeld met een vlinderkastje of bijenhuisje, waarin ze kunnen overwinteren of eitjes kunnen leggen.
Hang een bijenhuisje, vlinderkastje en/of insectenhotel op een beschutte plek. Dit biedt een veilige plek voor bijen, vlinders en andere insecten, om bijvoorbeeld te schuilen, eitjes te leggen, overnachten of overwinteren. Tip: hang het huisje op minimaal 30 centimeter hoogte. Als je het kastje op ooghoogte plaatst, kun je er gemakkelijk in kijken.
Zorg voor afwisseling in de bloeitijden van je tuinplanten: varieer zoveel mogelijk, zodat je vanaf maart tot en met oktober geniet van kleurrijke tuinplanten, bijen, vlinders en andere bestuivers.
Zorg voor zoveel mogelijk variatie van planten: varieer met hoogte en bloemvorm, zodat je zoveel mogelijk verschillende soorten vlinders en bijen aantrekt.
Zorg voor zoveel mogelijk dichte beplanting. Dat wil zeggen: zet planten dicht bij elkaar zodat er ook schuilplaatsen ontstaan voor andere insecten. Zo ontstaat er ruimte voor een ecosysteem van bestuivers, jagers en prooien.
Vlinders houden niet alleen van nectar, maar ook van rottend fruit. Een rottende appel, sinaasappel of banaan in je fruitschaal? Leg het fruit buiten op een schaal en trek op die manier extra vlinders aan! Tip: leg het fruit in de schaduw om te voorkomen dat het snel uitdroogt.
Vlinders en bijen houden niet alleen van bloeiende planten, maar ook van kruiden! Maak bijvoorbeeld een kruidentuintje met kruiden als lavendel, marjolein, tijm en salie.

3 kant-en-klare voorbeelden voor meer bijen en vlinders

Nu je weet welke planten veel bijen en vlinders aantrekken, is het tijd om je favoriete planten te kiezen. Nog niet zeker van je keuze of kun je wel wat extra inspiratie gebruiken? Laat je inspireren door de onderstaande 3 voorbeelden van plantencombinaties die bijdragen aan meer bijen en vlinders in je tuin of op je balkon.

Een kleurrijk stadsbalkon

Tegen de bakstenen muur klimt wijnstok en hangt een plantenpot met begonia's. Ook de paarse campanula's in de bakken aan de balustrade zorgen voor mooi contrast met het ruwe karakter van deze binnenplaats. En wat dacht je van de mandevilla met roze bloemen (rechts), en de prachtig blauwe ridderspoor (achter de roze hortensia)? Tezamen zorgen deze kleurrijke planten voor een prachtig kleurenpalet, waar bijen, vlinders (en jij) blij van worden.

Een zomertuin of -balkon die bijdraagt aan de biodiversiteit | Mooiwatplantendoen - 96304437-7c6e-4fcc-a33b-4ec65e3bc9a2

Companion planting in een pot

Strak design met prachtige grafische lijnen: deze plantencombinatie straalt in iedere buitenruimte! In deze pot zijn de volgende planten gecombineerd: agapanthus, edelweiss, zwenkgras, lavendel, limonium en brunnera. Planten bij elkaar in een pot staat mooi en is ruimtebesparend. Maar wist je dat het nog meer voordelen kan hebben? Companion planting, oftewel bepaalde planten strategisch naast elkaar planten, kan er namelijk voor zorgen dat planten het beste in elkaar naar boven halen en elkaar beschermen tegen natuurlijke vijanden.

None - 19df344a-2a38-4c38-92f4-589357a9b7fb

Zomerfeestje in een pot

Waan je op een zomers feestje en ervaar het ultieme zomergevoel vanaf je balkon! Dat doe je met kleurrijke bloeiers als lantana, lavendel, cosmos en Oost-Indische kers. Zo zie je maar: ook in zeer kleine ruimtes en in een kleine pot kun je een verscheidenheid aan bloeiers en (nectar)planten kwijt. Grote kans dat je regelmatig bezoek krijgt van blije bijen!