Clematis

Verzorging Clematis

Clematis in je tuin geplant? Dan wil je natuurlijk maximaal van je groene (en bloeiende) klimmer genieten. Bekijk de onderstaande tips voor de verzorging van clematis.

• Clematis een stevige drinker, laat de aarde daarom tijdens warme, droge periodes nooit uitdrogen. Zorg ervoor dat de grond vochtig is, maar niet te drassig, want dat dan wortelrot veroorzaken. 
• Geef clematis tijdens de groeiperiode (doorgaans in het voorjaar) extra voeding (organische meststof). Tijdens de bloei hoef je de plant geen voeding te geven.
• Clematis is winterhard. Dat wil zeggen dat de plant tegen vorst kan en niet afgedekt hoeft te worden.
• Niet alle clematis soorten zijn wintergroen, maar diverse vroegbloeiende soorten, zoals Clematis armandii, zijn groenblijvend. 

Standplaats en tips

Van plan om clematis te planten in je tuin of op je balkon? Bekijk dan deze tips en stappenplannen voor het aanplanten van planten, en bekijk de onderstaande tips voor de beste standplaats van clematis.

• Clematis gedijt het beste op een plek in de zon of halfschaduw. Het groen en de bloemen mogen in de volle zon staan, maar de wortelzone houdt van koelte. Zet bijvoorbeeld voor clematis een struik die schaduw biedt, of dek de voet van clematis af met stenen, een laag mulch of een laaggroeiende bodembedekker.
• Clematis is een klimplant. Kies daarom een plek waar clematis de hoogte in kan, met houvast (raamwerk, touwtje, ijzerdraad, hek) om zich omheen te wikkelen.
• Plant clematis bij voorkeur op een plek uit de wind en op een goed doorlatende (gedraineerde), liefst kalkrijke bodem.
• Plant clematis bij voorkeur in de herfst, wanneer de grond nog warm en genoeg vochtig is. In de lente planten kan eventueel ook, maar dan moet je de plant waarschijnlijk de eerste periode wat vaker water geven.  

Is Clematis giftig?

Ja, clematis is licht giftig voor mens en dier. Hoewel de plant niet extreem giftig is, kan inname of intensief huidcontact van bloemen en bladeren zorgen voor symptomen als huidirritatie, braken, maagklachten en diarree. Raadpleeg bij inname een dierenarts of huisarts. 

Verzorging van clematis als snijbloem in een vaas

Clematis is niet alleen een populaire klimplant, maar ook populair als snijbloem in de vaas. Ook in de vaas reikt de bloem sierlijk omhoog, alsof ze je tegemoet wil komen. Wil je zo lang mogelijk van haar schoonheid genieten? Ontdek dan hoe je bloemen zo lang mogelijk mooi houdt in je vaas, en lees de onderstaande verzorgingstips voor clematis:

• Snijd de stelen van clematis schuin af met een schoon en scherp mes.
• Haal de onderste bladeren van de steel, zodat er geen bladeren in het vaaswater hangen.
• Zet clematis in een schone vaas met water op kamertemperatuur. 
• Voeg snijbloemenvoeding toe om de houdbaarheid van de bloemen te verlengen.
• Gaat clematis slap hangen? Snijd dan opnieuw een stukje van de steel schuin af met een scherp en schoon mes.
• Zet de vaas niet op de tocht, in direct zonlicht, naast de verwarming of een fruitschaal. 

Kenmerken en bloei 

Clematis, ook wel bosrank, is een groenblijvende klimplant. De Latijnse naam clematis is afgeleid van het Grieks 'clématis' dat rankende of klimmende plant betekent. Clematis staat bekend om zijn opvallende bloemen en variatie aan kleuren en vormen. De bloemen hebben meestal een stervorm of klokvorm, afhankelijk van de soort. Vaak heeft de bloem vier bloemblaadjes rond een geel hartje, maar er zijn ook dubbelbloemige varianten in verschillende kleuren met franjes in het midden. De bloemkleur varieert van wit tot roze, paars, dieprood en blauw. De prachtige bloemen kunnen zeer klein zijn, maar kunnen ook groter zijn dan 20 centimeter doorsnee.

Clematis behoort tot de ranonkelfamilie (Ranunculaceae), waartoe ook planten als anemoon, boterbloem, akelei en ridderspoor behoren. De bloeitijd van clematis verschilt per soort. Sommige soorten bloeien in het voorjaar, andere soorten in de zomer of herfst. De bloeiperiode varieert van een aantal weken tot een aantal maanden, afhankelijk van de omstandigheden. 

Clematis doet het goed in de tuin of op het balkon en heeft niet veel verzorging nodig. De houtige bladranken zoeken zelf naar houvast, winden zich makkelijk ergens omheen en klimmen zo vlot omhoog of langs een boog, pergola of andere vorm. 

Soorten Clematis

Er bestaan ruim 250 verschillende soorten clematis, waardoor er een enorme verscheidenheid aan kleur en vorm te vinden is. Wat de soorten van clematis betreft wordt vaak onderscheid gemaakt naar bloeitijd. Zo zijn er de vroegbloeiende soorten (voorjaar), middelbloeiende soorten (late lente én late zomer) en laatbloeiende soorten (late zomer- begin herfst). Wat betreft clematis soorten op basis van eigenschappen en uiterlijke kenmerken, worden vele hoofdsoorten onderscheiden, waarvan de onderstaande zeer populair zijn: 

• Clematis armandii (vroegbloeiend): deze groenblijvende soort bloeit tussen februari-april en heeft kleine tot middelgrote, stervormige witte bloemen, vaak met een lichte geur. 
• Clematis alpina (vroegbloeiend): deze soort bloeit doorgaans tussen april-juni en is te herkennen aan de kleine, klokvormige bloemen in blauw, paars of wit. 
• Clematis montana (vroegbloeiend): deze soort bloeit doorgaans in mei en heeft grote, vaak dubbele bloemen in roze, wit of rood. De bloemen hebben een sterke geur. 
• Clematis viticella (laatbloeiend): deze soort bloeit tussen juli en september. Clematis viticella bloeit rijkelijk met middelgrote bloemen in paars, roze, rood en wit.
• Clematis jakcmanii (laatbloeiend): deze soort bloeit tussen juli en september en is te herkennen aan de grote, dieppaarse bloemen met contrasterende, gele meeldraden.

Symboliek

Clematis staat symbool voor innerlijke schoonheid, ambitie en intelligentie, voor streven naar het hoogste en het overwinnen van obstakels. Niet gek, want met haar klimmende eigenschappen en sierlijke bloemen is deze symboliek volledig te verklaren. 

Herkomst

Clematis groeit zowel op het noordelijk als zuidelijk halfrond in gematigde streken. Vermoedelijk groeiden de eerste wilde soorten clematis in China. Van daaruit bereikten ze in de 17de eeuw Japan om een eeuw later het westen te veroveren. Er zijn honderden soorten, waarvan de blauwe Clematis jackmanii al sinds 1862 een vaste bewoner van Europese tuinen is. Dit is een van de oerplanten waar vele nieuwe variëteiten uit zijn gekweekt. Clematis gedijt goed in verschillende klimaten, temperaturen en op verschillende bodems. In bossen, langs rivieren, op bergen, rotsachtige hellingen... De plant straalt vrijwel overal! Dit draagt bij aan de snelle verspreiding van clematis over de hele wereld.